Wandelen is populairder dan ooit en in De Nationale Parken kan het erg druk zijn. Wil je een rustige, maar stevige wandeling? Jolanda de Vries uit Vledder neemt je mee langs minder bekende paden en mooie plekjes uit de omgeving waar ze opgroeide. Met elke maand een nieuwe Wandeltip van Jolanda leer jij nieuwe wandelroutes in Westerveld kennen. Dit keer wandelen we haar eigen kolonieroute.
Start- en eindpunt: Hertenkamp in Vledder
Afstand 10.7 kilometer
In te korten tot 9 kilometer
Via het zandpad naar Wilhelminaoord
In een paar minuten loop je vanaf het startpunt bij het Hertenkamp naar het Vledderbos. Hier sla je linksaf het voetpad op aan de overkant van de Vledderweg waar je vervolgens bij nummer 18 rechtsaf het zandpad insteekt. Zodra je het bos binnenloopt hoor je meestal al het harde krassen van de gaaien en het roffelen van de spechten. Volg in het bos het hoofdpad rechtdoor en sla bij knooppunt 95 linksaf. Volg dit pad rechtdoor tot het einde, ga daar rechtsaf en meteen naar links. Dit pad kun je volgen tot je aan het einde bij een sloot komt. Sla hier rechtsaf en neem het pad vlak langs de sloot. Vervolg je weg rechtdoor over het kleine zandpad tussen het weiland en de sloot. Hier zie je regelmatig roofvogels cirkelen boven de gewassen.
Het pad maakt een bocht naar links en even verderop naar rechts. Blijf het pad langs de sloot volgen in de richting van Wilhelminaoord. Dit stuk is heerlijk rustig. Mensen kom je niet vaak tegen, maar wel vliegen hier regelmatig roofvogels op vanuit de bomen. Vaak zweven ze laag voor je uit van boom tot boom alsof ze ervan uitgaan dat jij hen niet verder zal volgen. Aan het eind buigt het pad af naar links en eindigt je bij een breed zandpad. Hier sla je rechtsaf. Je komt uit bij De Larixhof. Deze dierenbegraafplaats is prachtig aangelegd en is overdag vrij te bezoeken.
Het kleine witte koloniekerkje
Bij De Larixhof ga je linksaf het ‘Domineese Bosje’ in. Dit is niet de officiële naam van het bos, maar ik kan me vanuit mijn jeugd niet anders herinneren dan dat iedereen het zo noemde. Volg het kronkelige bospaadje (hou bij de splitsing links aan) en het wordt duidelijk waarom! Het pad komt uit bij het kleine witte koloniekerkje dat samen met de naastgelegen pastorie onderdeel is van de Maatschappij van Weldadigheid.
Begin 19e eeuw stichtte Johannes van den Bosch in deze omgeving zijn eerste ‘proefkolonie’, waar arme gezinnen naar toe werden gezonden om te werken en een nieuw bestaan op te bouwen. Ook mijn betovergrootvader is vanuit Amsterdam als kolonist hier terecht gekomen. De kolonisten moesten verplicht naar de kerk en zo is dit kerkje ontstaan. Langs de hoofdweg kun je nog een aantal oorspronkelijke koloniehuisjes zien. Aan de overkant van de weg zie je ook ‘Ons Dorpshuis’, één van de twee oudste dorpshuizen van Nederland.
Vervolgens steek je de weg over en sla rechtsaf het voetpad op richting ‘de nieuwe brug’. Deze brug is ontworpen door kunstenaar André Pielage als herinnering aan de oude witte ophaalbrug over de Westerbeeksloot, die vroeger belangrijk was voor de afvoer van turf en later voor het aan- en afvoeren van materialen voor de kolonie.
Langs het Rusthuis
Bij snackbar ’t Luifeltje kun je de route inkorten door meteen linksaf te slaan naar de Vaartweg, maar het is zeker de moeite waard om even rechtdoor te lopen over het fietspad voor een mooi stukje ‘openluchtmuseum’. Je loopt langs Rusthuis I, dat gebouwd is voor oudere echtparen uit de eerste groep kolonisten. Het was niet groot, want arme mensen werden indertijd niet oud. Dit bleek anders voor de kinderen die opgroeiden in de kolonie. Zij werden een stuk ouder dan gemiddeld, omdat er in de kolonie voldoende eten was en bovendien een goede gezondheidszorg. Rusthuis II is dan ook een stuk groter en werd gebouwd voor alleenstaande ouderen. Tegenwoordig is hier de ‘School in Bos’ gevestigd, waar kinderen van Haagse basisscholen komen om te leren over de prehistorie en de natuur.
Sla nu linksaf de Oranjelaan in en loop tussen de oude kolonieschool en de oude mandenmakerij door. Loop langs de oude schoolmeesterswoning en sla het eerste bospad links in.
Tip: Als je eerst een paar honderd meter rechtdoor loopt kun je nog een kijkje nemen bij de oude begraafplaats van de kolonie
Het prehistorische dorp
Als je in het bos bij de eerste splitsing links en bij de volgende splitsing rechts aanhoudt, kom je uit bij het prehistorische dorp achter het Rusthuis. Bij de afgezaagde bomen volg je het pad dat tussen de haag en de prehistorische hutten door loopt. Het dorp is indrukwekkend om te zien en soms zijn er schoolkinderen bezig om vuur te maken of manden te vlechten. Wandel langs de volkstuintjes en hou in het parkje rechts aan. Terug op de Vaartweg sla je rechtsaf. Je kunt eerst een stukje over het smalle schelpenpaadje lopen. Blijf de Vaartweg volgen en sla bij het tweede kruispunt linksaf (nog steeds de Vaartweg). Daarna steek je de Linthorst Homanstraat over en blijf je de Vaartweg volgen (hier een grindpad). Langs deze weg zijn moderne koloniewoningen gebouwd. Deze ‘Koloniewoningen van de Toekomst’ staan op plekken waar ooit oorspronkelijke koloniehuisjes hebben gestaan.
Het Sterrebos
Aan het eind van de Vaartweg steek je over het houten bruggetje het eeuwenoude Sterrebos in. Dit bos is rond 1770 aangelegd als jachtgebied voor de familie van Heloma. Ga bij wandelknooppunt 2 linksaf en sla bij de kruising opnieuw linksaf het trip-trap-bruggetje over. Sla meteen na de brug rechtsaf en volg het smalle kronkelpaadje vlak langs de oever van de sloot. Steek aan het eind het houten bruggetje over en ga linksaf. Steek het bredere zandpad schuin rechts over (pad met groene pijl) en loop rechtdoor naar de Droge Kom. Aan deze open plek dankt het Sterrebos haar naam. Hier komen namelijk acht paden samen in een stervormig patroon. De jagers hadden vanuit hier goed zicht op het wild. Ook nu zie je in dit bos soms reeën, maar je ziet hier vooral eekhoorns langs de bomen omhoog cirkelen.
Volg vervolgens de groene pijl naar ‘De Natte Kom’, oorspronkelijk aangelegd als drinkplaats voor het wild. Om het de jagers niet te makkelijk te maken werd hier niet gejaagd. Loop rechts om de natte kom (of ga er dwars doorheen, zoals wij vroeger met onze fietsjes deden). Na de natte kom volg je de groene pijl naar links, maar bij de kruising sla je rechtsaf en loop je rechtdoor het Sterrebos uit.
Tip: Links op het fietspad vind je de oude Tramremise, waar je mooie streekbieren kunt kopen. Rechts op het fietspad kun je in een paar minuten naar Museum de Proefkolonie lopen voor een kop koffie en om meer te weten te komen over de Koloniën van Weldadigheid en de oorsprong van onze verzorgingsstaat.
Op de weg terug
Zodra je het Sterrebos uitloopt steek je de weg schuin links over en wandel langs het witte huis (nummer 83) het Landgoed Frederiksoord/ Wilhelminaoord in. Houd bij de splitsing links aan en steek het grote zandpad over in de richting van de schietbaan. De schietbaan stamt uit 1869 toen de baan gebruikt werd voor jonge schutters van de Exercitieschool. De poort en kogelvanger zijn een aantal jaren geleden gerestaureerd.
Als je het pad uitloopt zie je rechts in het veld het koloniehuisje dat je via het Museum kunt bezoeken. Steek de Vledderweg over en sla linksaf het fietspad op. Kijk na het Zeemuseum goed om je heen naar een boom met een bijzonder houtsnijwerk!
Steek ter hoogte van het zwembad opnieuw de Vledderweg over ga het voetpad op. Sla bij knooppunt 94 linksaf het bos in. Bij de kruising volg je de pijltjes van het wandelnetwerk rechtdoor. Het pad slingert langs de ijsbaan. Ga aan het eind van het pad schuin rechtdoor langs het weiland en neem het eerste pad rechts. Ga aan het eind van dit bospad rechtsaf. Je komt weer uit bij huisnummer 18. Sla linksaf en loop terug naar het Hertenkamp.
Maar… ga niet naar huis voor je een kop koffie hebt gedronken op het terras van De Tippe, want hier serveren ze één van de lekkerste koppen koffie van Nederland!
